KhoGameHub – Diễn đàn Công Nghệ & Gaming, nơi chia sẻ trò chơi PC, Console, Retro online và phần mềm hữu ích

Người dùng thường bất ngờ khi ChatGPT đưa ra đáp án về thời gian hoặc ngày tháng không chính xác. Vấn đề không nằm ở lỗi hiển thị hay đồng hồ hỏng, mà ở bản chất hoạt động của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM): chúng dự đoán từ tiếp theo dựa trên mẫu trong dữ liệu huấn luyện chứ không có nhận thức thời gian thực hay bộ đếm giờ tích hợp.

LLM như ChatGPT được huấn luyện trên một khối lượng lớn văn bản lịch sử đến một mốc cắt giảm (knowledge cutoff). Chúng không duy trì trạng thái nội bộ tương đương một đồng hồ và thường không kết nối trực tiếp tới nguồn dữ liệu thời gian thực. Khi được hỏi về giờ hoặc ngày hiện tại, mô hình sẽ cố gắng suy luận hoặc dự đoán dựa trên thông tin ngữ cảnh mà nó có — điều này có thể dẫn đến câu trả lời sai hoặc mơ hồ.

Trong sản phẩm thương mại, nhà phát triển có thể đưa vào 'context' (ngữ cảnh) hiện tại bằng cách truyền biến ngày/giờ vào hệ thống prompt hoặc thông qua API. Tuy nhiên, nếu không có thông tin đó, mô hình không có cách chắc chắn để biết thời gian thực hiện tại. Điều này khác hoàn toàn với các dịch vụ đồng hồ hoặc API thời gian chuyên biệt, vốn lấy dữ liệu trực tiếp từ nguồn đáng tin cậy.

Cần nhấn mạnh nguyên lý hoạt động: ChatGPT là một hệ thống dự đoán token. Nó tối ưu để sinh văn bản mạch lạc dựa trên xác suất của từ tiếp theo. Khả năng nói ngày giờ chính xác không phải là tính năng tự nhiên của mô hình này trừ khi được cung cấp thông tin rõ ràng trong prompt hoặc thông qua các thành phần hệ thống bổ sung.

Các nhà phát triển và dịch vụ đã dùng nhiều cách để bù đắp: chèn thời gian hiện tại vào system prompt, cho phép plugin hoặc truy cập API bên ngoài (ví dụ API thời gian, lịch, hoặc các dịch vụ web khác), hoặc tích hợp mô-đun truy vấn web để cập nhật dữ liệu theo thời gian. Các nền tảng cũng cần cân nhắc vấn đề bảo mật và quyền riêng tư khi mở rộng quyền truy cập ra bên ngoài.

Ngoài ra, OpenAI và các bên cung cấp dịch vụ liên tục điều chỉnh hướng dẫn cho mô hình để tránh trả lời có thể gây hiểu lầm. Khi mô hình không chắc chắn, cách xử lý an toàn là từ chối trả lời hoặc cảnh báo người dùng về tính không chắc chắn — điều này giảm rủi ro lan truyền thông tin sai lệch nhưng đồng thời có thể gây bất tiện cho người dùng muốn biết giờ nhanh.

Người dùng cần hiểu rằng ChatGPT không phải là nguồn thông tin thời gian thực; với mục đích chính xác giờ/phút nên sử dụng đồng hồ hệ thống hoặc API chuyên dụng. Với nhà phát triển, nếu ứng dụng cần thông tin thời gian chính xác, cần cung cấp dữ liệu đó vào prompt hoặc tích hợp dịch vụ thời gian đáng tin cậy vào hệ thống backend.

Vấn đề ChatGPT "không thể nói giờ" là hệ quả của kiến trúc và nguyên tắc huấn luyện mô hình ngôn ngữ: không có nhận thức thời gian nội tại và phụ thuộc vào ngữ cảnh do người dùng hoặc hệ thống cung cấp. Những cải tiến về tích hợp công cụ và plugin đã và đang giúp khắc phục hạn chế này, nhưng với người dùng cuối, cách an toàn nhất vẫn là dùng các nguồn chuyên biệt cho thông tin thời gian thực.

Đọc thêm: bài điều tra và phân tích của The Verge về cách ChatGPT xử lý ngày giờ tại The Verge. Tham khảo tài liệu kỹ thuật và hướng dẫn tích hợp hệ thống tại trang OpenAI: OpenAI Docs.