Post #2855165 - 27/11/2025 07:25:02

Hội nghị khí hậu Liên Hợp Quốc tiếp tục tránh nhắc nhiên liệu hóa thạch

Trong một diễn biến quen thuộc tại các hội nghị khí hậu toàn cầu, văn kiện cuối cùng của hội nghị năm nay tiếp tục tránh nêu đích danh 'nhiên liệu hóa thạch'—một điểm gây tranh luận giữa các nước phát triển và các quốc gia đang phát triển.

Cuộc họp của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP) năm nay khép lại với các thỏa thuận tập trung vào mục tiêu giảm phát thải, tăng tài chính cho thích ứng và thiệt hại-mất mát, nhưng văn bản chính thức tránh dùng ngôn ngữ trực tiếp về việc 'chấm dứt' hay 'loại bỏ' nhiên liệu hóa thạch. Điều này không phải lần đầu: những diễn biến tương tự đã xảy ra ở các kỳ họp trước, khi từ ngữ nhạy cảm bị làm dịu đi trong quá trình thương thảo để giành được đồng thuận rộng rãi.

Những điểm chính trong văn kiện cuối cùng

  • Văn bản tái khẳng định mục tiêu giới hạn ấm lên toàn cầu theo Thỏa thuận Paris và kêu gọi tăng cường các cam kết giảm phát thải trước các mốc quan trọng.
  • Gói hỗ trợ tài chính tập trung nhiều vào thích ứng, giảm thiểu rủi ro thiên tai, và quỹ cho 'thiệt hại và mất mát' đối với các quốc gia dễ tổn thương.
  • Tuy nhiên, bất đồng về ngôn ngữ liên quan nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là dầu mỏ, khí đốt và than đá, khiến cụm từ 'loại bỏ' hay 'chấm dứt' không xuất hiện trong bản cuối cùng.

Ngôn ngữ thận trọng phản ánh sự chia rẽ sâu sắc giữa các bên: nhiều quốc gia nghèo và các tổ chức môi trường yêu cầu cam kết rõ ràng hơn nhằm cắt giảm khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa thạch, trong khi một số nền kinh tế phụ thuộc vào xuất khẩu và tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch tìm cách giữ khoảng cách với những điều khoản có thể làm tổn hại lợi ích ngắn hạn của họ.

Phản ứng của các bên liên quan

Xã hội dân sự và một số nhà khoa học bày tỏ thất vọng, cho rằng việc tránh nói rõ tên vấn đề làm suy yếu tính khẩn trương của hành động. Các bộ lạc, đảo quốc nhỏ và nhóm cộng đồng chịu tác động trực tiếp từ bão, nước dâng và khô hạn kêu gọi biện pháp cụ thể hơn về giảm phát thải và chuyển đổi năng lượng công bằng.

Phía các nước công nghiệp lớn nhấn mạnh rằng thỏa thuận toàn diện cần có bước đi cân bằng giữa giảm phát thải, chuyển đổi cơ cấu năng lượng và đảm bảo an ninh năng lượng. Họ cho rằng việc đề cập trực tiếp tới 'chấm dứt' nhiên liệu hóa thạch trong một văn kiện đa phương có thể làm sụt giảm khả năng đạt được sự ủng hộ đoàn kết.

Ý nghĩa và triển vọng tiếp theo

Mặc dù văn bản không gọi tên nhiên liệu hóa thạch, hội nghị lần này vẫn có giá trị về mặt củng cố cam kết tài chính cho thích ứng và thiệt hại-mất mát. Nhưng các chuyên gia cảnh báo rằng nếu các cam kết giảm phát thải không nhanh và mạnh hơn, mục tiêu hạn chế ấm lên sẽ ngày càng khó đạt được.

Diễn biến cũng cho thấy cơ chế đa phương đang chịu áp lực từ lợi ích địa chính trị, kinh tế và nhu cầu thực tế về năng lượng. Kết quả tại COP năm nay nhiều khả năng sẽ được đánh giá qua các hành động cụ thể của các quốc gia trong những năm tới—từ việc cắt giảm đầu tư vào dầu khí đến thúc đẩy năng lượng tái tạo và cải thiện hiệu suất năng lượng.

Kết luận

Việc tránh nhắc trực tiếp 'nhiên liệu hóa thạch' trong văn kiện COP phản ánh sự cân nhắc chiến lược để đạt đồng thuận, nhưng cũng bộc lộ giới hạn của ngoại giao khí hậu hiện tại khi đối mặt với cuộc khủng hoảng khí hậu cấp bách. Các quan sát và phân tích chi tiết hơn có thể đọc thêm tại bài viết của MIT Technology Review về chủ đề này, cũng như các nguồn tin báo chí và tài liệu chính thức của Liên Hợp Quốc: