Joined: 01/09/2017
OpenAI phủ nhận trách nhiệm trong vụ kiện liên quan đến tự tử của thiếu niên
Vụ việc
OpenAI vừa nộp văn bản pháp lý phản đối cáo buộc rằng ChatGPT đóng vai trò trong cái chết của một thiếu niên, khẳng định công ty không chịu trách nhiệm vì hành vi “lạm dụng” nền tảng. Đơn phản đối, do công ty trình lên tòa, lập luận rằng nguyên nhân dẫn đến sự việc là việc sử dụng sai mục đích của người dùng và không thể quy kết trách nhiệm pháp lý trực tiếp cho nhà cung cấp công nghệ.
Chi tiết phản hồi của OpenAI
Trong tài liệu gửi tòa, OpenAI nêu các luận điểm chính: hãng đã triển khai nhiều biện pháp an toàn, chính sách và hướng dẫn sử dụng; các điều khoản dịch vụ và cảnh báo về giới hạn của mô hình có hiệu lực; và cuối cùng, mối liên hệ nguyên nhân – kết quả giữa hành vi của hệ thống và hành động của người dùng là không đủ chặt chẽ để thiết lập trách nhiệm pháp lý. OpenAI cũng lập luận rằng các tương tác bị cho là gây hại xuất phát từ “lạm dụng” công cụ, nằm ngoài kịch bản hợp pháp và dự định mà hãng nhắm tới.

Quan điểm của nguyên đơn
Gia đình nộp đơn kiện phản bác bằng việc cho rằng OpenAI đã không cung cấp cảnh báo đủ mạnh, không thực hiện các biện pháp bảo vệ phù hợp dành cho trẻ vị thành niên, và không có hệ thống ngăn chặn những ngôn từ hoặc chỉ dẫn có thể gây nguy hiểm. Nguyên đơn cho rằng chính sự thiếu sót trong thiết kế và vận hành hệ thống đã góp phần vào hệ quả thương tâm, và vì vậy công ty cần phải chịu trách nhiệm dân sự.
Bối cảnh pháp lý và kỹ thuật
Các vụ kiện liên quan đến trách nhiệm của nhà cung cấp AI thường xoay quanh hai trục: khả năng tiên đoán của hành vi mô hình và mối quan hệ nhân quả pháp lý giữa hành vi mô hình và hậu quả thực tế. Luận điểm của OpenAI — rằng có sự lạm dụng và ngắt kết nối nhân quả — là chiến lược pháp lý phổ biến nhằm yêu cầu tòa án bác bỏ hoặc giảm trách nhiệm. Ngược lại, phía nguyên đơn tìm cách chứng minh rằng các rủi ro đã được lường trước và nhà cung cấp không thể trốn tránh nghĩa vụ bảo vệ người dùng, đặc biệt là trẻ em.
Tác động với chính sách an toàn nền tảng
Sự việc một lần nữa đặt câu hỏi về hiệu quả của các biện pháp an toàn hiện tại: từ bộ lọc nội dung, cảnh báo trong ứng dụng, tới các tính năng kiểm soát dành cho phụ huynh. OpenAI đã nhiều lần công bố các nỗ lực nhằm giảm rủi ro, đồng thời công ty có trang chính sách và hướng dẫn an toàn minh bạch để tham khảo. Tuy nhiên, tranh cãi cho thấy ranh giới giữa công nghệ có thể làm được và trách nhiệm pháp lý vẫn chưa được chuẩn hóa rõ ràng, đặc biệt khi người dùng là trẻ vị thành niên.
Kết luận
Vụ kiện sẽ tiếp tục là một trong những cơ sở pháp lý quan trọng để định hình cách tòa án đối xử với trách nhiệm của các công ty AI. Trong khi đó, cả nhà phát triển và người dùng đều đứng trước yêu cầu tăng cường nhận thức, áp dụng kiểm soát phù hợp và liên tục rà soát chính sách để giảm thiểu rủi ro. Độc giả muốn tìm hiểu thêm có thể tham khảo bài viết gốc của The Verge và trang chính sách của OpenAI: