- 1
Joined: 01/09/2017
Công nhân xây dựng hưởng lợi từ cơn sốt AI
Ngành xây dựng đang trở thành một nguồn thu mới cho người lao động khi nhu cầu dữ liệu thực địa tăng mạnh cùng làn sóng phát triển trí tuệ nhân tạo.
Trong vài năm gần đây, các công ty phát triển AI chuyển trọng tâm sang việc thu thập dữ liệu thực tế để huấn luyện và tinh chỉnh mô hình. Các công trình xây dựng — với khối lượng lớn ảnh, video, bản vẽ và dữ liệu không gian ba chiều — trở thành kho dữ liệu giá trị. Theo bài viết trên TechCrunch, nhiều công nhân xây dựng giờ đây không chỉ làm việc trên hiện trường mà còn nhận nhiệm vụ chụp ảnh, quét lidar, điều khiển drone hay gắn thẻ (annotation) cho các bộ dữ liệu, giúp họ gia tăng thu nhập ngoài mức lương truyền thống. Đọc thêm tại TechCrunch.
Cơ chế vận hành thường là các nền tảng trung gian hoặc công ty xây dựng hợp tác trực tiếp với tổ chức nghiên cứu AI: họ thuê nhóm lao động hiện trường để thu thập ảnh, chạy các vòng kiểm tra chất lượng dữ liệu, hoặc thực hiện các công việc gắn nhãn theo hướng dẫn cụ thể. Các tác vụ này tận dụng kỹ năng sẵn có của đội ngũ thi công — hiểu bản vẽ, biết quy trình an toàn và di chuyển trên công trường — nên thời gian đào tạo ngắn hơn so với tuyển dụng nhân lực chuyên ngành dữ liệu từ đầu.
Lợi ích và áp lực cùng tồn tại
Về phía người lao động, lợi ích dễ thấy là cơ hội tăng thu nhập và học thêm các kỹ năng kỹ thuật như điều khiển drone, sử dụng phần mềm photogrammetry hoặc vận hành cảm biến quét không gian. Một số công nhân cho biết khoản thu nhập từ các dự án dữ liệu có thể bù đắp phần lương bị sụt do mùa vụ thi công hoặc gián đoạn công trình.
Tuy nhiên, sự chuyển dịch này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về điều kiện lao động, phân loại công nhân (nhân viên chính thức hay lao động nền tảng), và trách nhiệm bảo hiểm khi thực hiện nhiệm vụ kỹ thuật ngoài hợp đồng xây dựng truyền thống. Ngoài ra, đảm bảo chất lượng dữ liệu ở mức đủ tốt cho ứng dụng AI là thách thức: việc thu thập trên hiện trường đòi hỏi quy trình kiểm soát nghiêm ngặt để tránh sai lệch hoặc dữ liệu nhiễu.
Các doanh nghiệp và thị trường thích ứng nhanh
Trên thị trường đã xuất hiện các công ty cung cấp giải pháp tích hợp, từ phần mềm quản lý công trường kết hợp công cụ thu thập dữ liệu đến nền tảng kết nối nhà thầu nhỏ với khách hàng cần dữ liệu. Chủ doanh nghiệp xây dựng cũng đang coi đây là nguồn doanh thu phụ hoặc dịch vụ mới để đưa vào danh mục cung cấp cho khách hàng. Những bài phân tích tương tự về xu hướng dữ liệu thực địa và lực lượng lao động có thể tham khảo thêm tại Wired - AI và The Verge - Tech.
Chính sách công và liên minh lao động đang theo dõi sát sao diễn biến này: nếu xu hướng mở rộng, cần khung pháp lý rõ ràng để bảo đảm quyền lợi và an toàn cho người lao động song hành với nhu cầu dữ liệu của các doanh nghiệp công nghệ. Các bài viết phân tích tác động kinh tế và xã hội của AI cũng có tại các chuyên mục phân tích của Bloomberg - AI.
Tổng kết: một cơ hội nhưng không phải không có hệ lụy
Việc công nhân xây dựng “cashing in” từ cơn sốt AI phản ánh cách mà nhu cầu dữ liệu thực tế đang định hình lại thị trường lao động. Đây là cơ hội để người lao động gia tăng thu nhập và tiếp cận kỹ năng mới, đồng thời là thách thức cho doanh nghiệp và nhà quản lý trong việc thiết lập tiêu chuẩn an toàn, chất lượng dữ liệu và bảo vệ quyền lợi người lao động. Diễn biến tiếp theo phụ thuộc vào cách các bên — từ nền tảng công nghệ đến doanh nghiệp xây dựng và cơ quan quản lý — phối hợp để tạo ra một hệ sinh thái bền vững.
- 1