KhoGameHub – Diễn đàn Công Nghệ & Gaming, nơi chia sẻ trò chơi PC, Console, Retro online và phần mềm hữu ích

Giới thiệu: Bối cảnh giá tăng nóng

Thị trường bộ nhớ RAM và lưu trữ NAND đang trải qua đợt tăng giá mạnh, kéo theo chi phí cho phần cứng PC — đặc biệt là card đồ họa — khó có thể giảm trở lại trong ngắn hạn. Nguyên nhân không chỉ là chu kỳ sản xuất hay thiếu hụt tạm thời: nhu cầu từ các trung tâm dữ liệu dùng cho AI, mô hình cung cấp hợp đồng dài hạn và hạn chế công suất sản xuất đang tạo ra áp lực kéo dài lên giá.

Nguyên nhân chính: AI chiếm dụng nguồn lực và đẩy nhu cầu lên cao

Mô hình đào tạo và triển khai AI hiện đại tiêu thụ rất nhiều bộ nhớ tốc độ cao (DRAM, HBM) và lưu trữ nhanh (NVMe, NAND). Các nhà cung cấp dịch vụ đám mây và các công ty AI đặt các hợp đồng lớn, ưu tiên thép hóa vốn (capital) để đảm bảo nguồn cung dài hạn, khiến lượng hàng dành cho thị trường tiêu dùng bị siết lại. Nhiều bài viết chuyên sâu đã chỉ ra mối liên hệ này, ví dụ bài phân tích trên PC Gamer hoặc bài viết kỹ thuật ở Tom's Hardware.

Thêm vào đó, bộ nhớ hiệu suất cao như HBM được dùng trong GPU cho AI có chu trình sản xuất phức tạp và số lượng nhà sản xuất hạn chế. Khi nhà máy (fab) và dây chuyền lắp ráp ưu tiên hợp đồng lợi nhuận cao từ khách hàng doanh nghiệp, thị trường bán lẻ phải cạnh tranh hơn để mua hàng tồn kho.

Cung cấp bị bóp nghẹt — không chỉ do thiếu wafer

Không chỉ là năng lực sản xuất wafer; vấn đề còn nằm ở các thành phần phụ trợ như controller cho SSD, chipset cho bo mạch và cả năng lực lắp ráp IC. Các nhà sản xuất NAND và DRAM cũng có xu hướng quản lý tồn kho chặt hơn sau các chu kỳ giảm giá trước đó, dẫn tới quyết định giảm đầu tư mở rộng công suất. Từ góc độ kinh tế, khi biên lợi nhuận được cải thiện nhờ nhu cầu AI, các hãng ít có động lực giảm giá để kích cầu.

Tác động lên giá GPU và phần cứng chơi game

GPU cho PC chơi game chịu chi phí nguyên liệu đầu vào tăng — nhất là phiên bản có HBM hoặc thiết kế yêu cầu nhiều bộ nhớ VRAM dung lượng lớn. Thêm vào đó, thị trường thứ cấp và các đại lý thường tích trữ hàng để bán theo hợp đồng, đẩy giá niêm yết lên cao hơn. Kết quả là người dùng cuối sẽ thấy giá cả cho GPU, RAM DDR5, và SSD NVMe 1TB+ duy trì ở mức cao hơn so với kỳ vọng giảm giá thông thường.

Một số yếu tố khiến giá khó giảm ngay

• Hợp đồng dài hạn giữa các nhà sản xuất chip và khách hàng đám mây chiếm phần lớn sản lượng.
• Đầu tư mở rộng công suất bán dẫn cần hàng tỷ USD và thời gian nhiều năm mới hoàn thành.
• Chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn dễ tổn thương trước xung đột, logistics và biến động tiền tệ.

Khi nào kỳ vọng giá giảm là hợp lý?

Giá có thể giảm khi: có đợt dư cung do mở rộng fab lớn, công nghệ mới giảm chi phí sản xuất (ví dụ tiến trình nhỏ hơn, QLC NAND rẻ hơn), hoặc khi nhu cầu AI ổn định và các hợp đồng doanh nghiệp không còn tăng trưởng quá nóng. Tuy nhiên, những điều này không xảy ra trong một sớm một chiều — vì thế việc kỳ vọng một đợt giảm mạnh trong 12 tháng tới là không thực tế.

Tổng kết: Chu kỳ mới của phần cứng — đắt và dai

Ngắn gọn: AI đang tái định nghĩa nhu cầu về bộ nhớ và lưu trữ, ưu tiên cho trung tâm dữ liệu, khiến nguồn cung cho thị trường tiêu dùng eo hẹp hơn và giá cả khó xuống. Người dùng PC và game thủ nên chuẩn bị cho chi phí nâng cấp cao hơn và cân nhắc kỹ thời điểm mua sắm. Để đọc thêm phân tích và bối cảnh kỹ thuật, xem bài viết gốc trên PC Gamer và bản phân tích thị trường tại Tom's Hardware hoặc AnandTech.